Christopher Macht „Spowiedź Stalina”

„Stalin w przeciwieństwie do Hitlera nie był wariatem-był pozbawionym ludzkich uczuć psychopatą, niezwykle logicznym, przebiegłym i dalekowzrocznym”.

Brutalna, szczera, podana  bez ogródek i retuszu prawdą o życiu  Józefa Stalina, obejmująca  szczegóły z życia osobistego (również te jak najbardziej pikantne), kulisy partyjnej kariery, sekrety politycznych układów i związków oraz  niewysłowiony obraz licznych zbrodni, dokonanych w imię ideologii i żądzy władzy. Spowiedź radzieckiego generalissimusa, niewątpliwie jednego z największych zbrodniarzy XX wieku, który w bardzo osobistej rozmowie jednym ze starych bolszewickich działaczy, odsłania swoją „duszę”, ujawniając  tajemnice swojego życia oraz licznych decyzji (niektórych, bardzo brzemiennych w skutki, które miały wpływ na  naród i społeczeństwo radzieckie   a dalej również Europę i Świat)  rzuci wiele nowego światła  na sposób postrzegania komunistycznego dyktatora  i jego czasy.

I wszystko byłoby, oczywiście,  w najlepszym porządku, gdyby nie to iż ów wywiad,  tak naprawdę, nigdy nie miał miejsca (przynajmniej moim, skromnym, zdaniem) i jest jedynie  umiejętnie   napisaną, i to trzeba otwarcie pisarzowi przyznać, literacką fikcją. Niestety, choć żałuje,  nie przemawia do mnie historia  o sekretnie udzielonym wywiadzie,   który  ukazał się, dopiero, w sześćdziesiąt lat po śmierci dyktatora.

Znając biografię Stalina,  cechy jego osobowości,   naznaczoną trupami i krwią  drogę na szczyty bolszewickiej władzy, bezwzględność, skłonności psychopatyczne,  azjatyckie okrucieństwo i wręcz chorobliwą  podejrzliwość, trudno mi  sobie wyobrazić  iż pozwolił sobie na tak osobiste i refleksyjne wynurzenia. Zwłaszcza przed wypuszczonym z łagru bolszewickim działaczem,  który na własnej skórze przekonał się (będąc zapewne świadkiem niszczenia i śmierci wielu innych  partyjnych towarzyszy) jak wygląda tzw. ludowa sprawiedliwość i do czego doprowadził sowiecki system władzy.

A już, zupełnie, nie wyprażam sobie iż taki człowiek (który podobnie jak  tysiące innych, osadzonych w radzieckich obozach, więzieniach czy katowniach NKWD,  truchlał ze strach na samą myśl o dyktatorze) był w stanie pytać  dyktatora o to, jak układały  się jego seksualne stosunki z żoną czy licznymi kochankami. To samo dotyczy   pytania (pojawia się w lekturze kilka takich „perełek”) zadane, najpotężniejszemu,  człowiekowi swojej epoki.   Czy czuje się łajdakiem?  I on grzecznie odpowiada…(sic!!!) No cóż , po prostu, wgniata w fotel….

Również język,  którym posługują się obydwaj rozmówcy, miejscami zupełni nie przystaje do opisywanych czasów  i ma  zdecydowanie zbyt współczesne brzmienie.

 Dysponując bogatym, różnorodnym materiałem dowodowym, licznymi archiwalnymi, dokumentami, wspomnieniami członków rodziny, najbliższych współpracowników oraz ogromną literaturą przedmiotu a  posiadając dobry literacki  warsztat (takim  Christopher Macht niewątpliwie dysponuje)  można całkiem sugestywnie  przedstawić, jak taki wywiad mógłby wyglądać w rzeczywistości. W taki też, moim zdaniem, sposób ową lekturę   powinniśmy  potraktować.

Pomijając zupełnie, już,  ten aspekt publikacji, należy stwierdzić iż książkę czyta się naprawę dobrze. Mamy okazje poznać wiele mało znanych faktów, sekretów czy  ciekawostek związanych z burzliwym życiem  oraz wieloletnią  działalnością radzieckiego przywódcy. Bardzo ciekawie jawią się wątki  dotyczące życia osobistego i rodzinnego  (znacznie mniej znanego)  generalissimusa, oraz jego skomplikowanych relacji z matką, żoną, dziećmi  oraz tego jak później, tragicznie,  potoczyły się ich losy (np.  samobójcza śmierć  żony Nadieżdy Alliłujewy  9 listopada 1932 roku).  Na podkreślenie zasługuje również opis relacji dyktatora z najbliższymi współpracownikami,  zawdzięczającymi właśnie jemu swoje oszałamiające  kariery, status społeczny i bogactwo. Związki i  łączące ich relacje (różnej natury) pomogą nam lepiej zrozumieć funkcjonowanie sowieckiej dyktatury.

 Książka Christophera Machta przeraża, ale i uwodzi zarazem, pokazując wiele twarzy Józefa Stalina  oraz  zbrodniczego sowieckiego totalitaryzmu.

Leave a Reply

XHTML: You can use these tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>