„To nie jest koniec, to nawet nie jest początek końca. Ale być może, jest to koniec początku!
Wydawnictwo Bellona oddaje w nasze ręce niesłychanie ciekawą i, co ważne, znakomicie przygotowaną pod względem merytorycznym, biografię jednego z najwybitniejszych, najciekawszych i najważniejszych, zarazem, postaci XX wieku, Winstona Churchilla.
Jej autorowi udało się stworzyć wielowymiarowy portret człowieka i polityka, którego wyróżniająca się osobowość i charyzmatyczność oraz ich wpływ na polityczne kalkulacje i procesy decyzyjne, wywarły znaczący wpływ na historie Europy i Świata, poprzedniego wieku. W 2002 roku został on w plebiscycie zorganizowanym przez BBC ogłoszony najwybitniejszym Brytyjczykiem wszechczasów a konkurentów do tego zaszczytnego tytułu, o czym wiemy z historii, z pewnością na Wyspie nie brakowało. To opowieść o człowieku wpisanym w swój czas, czas burzliwy, trudny , skomplikowany, naznaczony okrucieństwem i grozą lokalnych i globalnych konfliktów zbrojnych, podczas których Imperium Brytyjskie zaczyna chwiać się w posadach zmierzając do nieuniknionego.
Polityku, który już za życia stał się legendą (wraz ze swym nieodłącznym cygarem i szklaneczkĄ whisky), symbolem angielskiego konserwatyzmu i wojennej niezłomności a niektóre z jego tekstów na stałe weszły do kanonów literatury i historii.: „Anglia miała wybór pomiędzy wojną i hańbą. Wybrała hańbę, ale będzie miała wojnę”, „Mając takich przyjaciół, nie potrzebujemy już wrogów”, „Nigdy w dziejach wojen tak liczni nie zawdzięczali tak wiele tak nielicznym”, „Demokracja jest bardzo złym ustrojem, jednak do tej pory nie wymyślono niczego lepszego” i mój ulubiony „Ale jutro będę trzeźwy, a pani madame, nadal będzie taka brzydka” (gdy jedna z pań na przyjęciu zwróciła mu uwaga ze jest pijany).
Na stronach osiemnastu chronologicznie ułożonych rozdziałów Thomas Kielinger przedstawia nam życie osobiste Winstona Churchilla, jego działalność polityczną oraz mniej znaną, literacką (niewiele osób zapewne wie iż jest on laureatem literackiej Nagrody Nobla !!!) od lat najmłodszych, sporo miejsca poświecone jest jego rodzinie, aż po śmierć 24 stycznia 1965 roku.
A jest o czym pisać, gdyż życiorys naszego bohatera jest tak bogaty iż mógłby śmiało stać się udziałem kilku osób. Bo o ile o działalności Churchilla w okresie II wojny światowej i czasie późniejszym, kiedy to wspiął się na wyżyny swoich politycznych osiągnięć, wiemy stosunkowo dużo (w samej książce jest to okres, któremu autor poświęcił najwięcej miejsca) to warto zapoznać się z okresem wcześniejszym, nie mniej ciekawym i burzliwym: korespondent wojenny podczas rewolucji na Kubie w 1895 roku i wojny grecko –tureckiej 1897, aktywny udział w tłumieniu powstania Pasztunów w Indiach i walkach z mahdystami w Sudanie w 1898, II wojna burska w południowej Afryce rok później (niewola i spektakularna ucieczka) no i oczywiście dramat I wojny światowej i częściowa odpowiedzialność za katastrofalną porażkę pod Galipoli (już jako Pierwszy Lord Admiralicji). W międzyczasie dużo pisze, publikuje i mozolnie wspina się na kolejne szczeble politycznej kariery, nie wolnej od wielkich wzlotów jak i upadków, osiąganie szczytów i okresy politycznego niebytu.
Thomas Kielinger (i chwała mu za to) nie stara się przy tym uciekać od tematów trudnych czy kontrowersyjnych jak. te dotyczące np. użycia w 1920 roku gazów bojowych przeciw walczącym Arabom i Kurdom w Iraku czy zgody na użycie broni przez Gwardię Szkocka podczas robotniczych wystąpień w 1926 roku.
Dla nas Polaków najciekawszymi wątkami, z oczywistych powodów, będę te odnoszące się do naszego kraju i roli tego polityka w konferencjach Wielkiej Trójki w Teheranie, Jałcie ( zwłaszcza tu) i Poczdamie, których konsekwencją było wepchniecie nas na kilka dziesięcioleci w orbitę sowieckich wpływów. Opis tych wydarzeń rzuca wiele światła zarówno na samą postawę i poglądy bohatera tej książki jak i klimat czy sposób toczących się negocjacji.
„Osobiście uważam, że Polska mogłaby przesunąć się nieco na zachód, jak żołnierze robiący dwa kroki na komendę: „Równaj w lewo”.
Książka “Winston Churchill. Spóźniony bohater” jest bez wątpienia obowiązkową pozycją dla wszystkich pragnących poszerzyć swoją wiedzą o historii XX wieku, patrząc na nią przez pryzmat życiorysu jednego z największych polityków, mężów stanu i strategów tego czasu. Gorąco polecam.
Warto również nadmienić iż publikacja jest naprawdę profesjonalnie wydana i to zarówno jeśli chodzi o porządną twardą okładkę, zszycie jak i jakości papieru i druku.
