„Jedna decyzja może zakończyć wszystko… lub doprowadzić do niespodziewanego odkupienia.
8 października 1978 roku obywatel Kanady William Dyson wysiadł z samolotu na lotnisku O’Hare w Chicago i skierował się ku kontroli celnej. Dwa dni później William Dyson przestał istnieć”.
Kilka lat temu na jednej z popularnych platform miałem okazję oglądać bardzo interesujący serial, zatytułowany „Zawód Amerykanin”, traktujący o parze radzieckich szpiegów tzw. „nielegałów”, udających przykładową amerykańską rodzinę (znakomita rola Keri Russell i Matthew Rhysa ) a tak naprawę wykonujących tajną działalność na rzecz ZSRR.
Wydarzenia przedstawione w tym obrazie były naturalnie fikcyjne, natomiast (wiemy to dziś ponad wszelką wątpliwość na podstawie rozlicznych dokumentów oraz zeznań uciekinierów za „żelaznej kurtyny”) że samo zjawisko „uśpionych”, czasami latami, komunistycznych agentów w Stanach Zjednoczonych oraz innych krajach zachodnich było (a być może jest i nadal) zjawiskiem jak najbardziej realnym. Szczególnie w okresie tzw.”zimnej wojny”, kiedy to dwubiegunowy, geopolityczny, układ sił na świecie groził wybuchem III wojny światowej.
Doskonale obrazuje to autobiografia radzieckiego szpiega Jacka Barsky’ego (a właściwie urodzonego Niemczech Wschodnich Albrechta Dittricha), który pod fałszywą, stworzoną przez sowieckie służby, tożsamością przez lata prowadził tajne operacje na terenie USA.
Książka „W głębokiej konspiracji” jest swoistym rozliczeniem sie autora z własną, burzliwą przeszłością, podwójnym życiem, podwójną lojalnością oraz trudnymi, życiowymi wyborami, zarówno tymi zawodowymi jak i osobistymi.
To opowieść o człowieku uwikłanym w historię pewnej epoki (szczęśliwie odeszła już w niebyt) w której ideologia i polityka brutalnie wkraczała w życie jednostki.
Obserwujemy losy Albrechta Dittricha od lat najmłodszych (ciekawie ukazany historyczny rys powojennej Niemieckiej Republiki Demokratycznej-niewielu w Europie już o niej pamięta) aż po czasy nam współczesne. Poznajemy motywy, które skłoniły młodego, wykształconego i ambitnego człowieka do podjęcia się szpiegowskiej działalności na rzecz Związku Radzieckiego, proces rekrutacji, prowadzone na wielu płaszczyznach szkolenie, które miały go przygotować do najważniejszej roli życia, wtapianie się (już jako Jack Barsky) w amerykańskie społeczeństwo oraz agenturalne działania, prowadzone przez naszego bohatera na terenie Stanów Zjednoczonych.
W książce bardzo wyraźnie podkreślone są wątki osobiste i rodzinne (autor posiada rodzinę po obu stronach oceanu) co, wobec specyfiki wykonywanej profesji, powoduje trudne, bolesne relacje z najbliższymi i w sposób pośredni czy bezpośredni rzutuje na jego życie i stan psychiczny. W połączeniu z wieloletnim stresem oraz poczuciem ciągłego zagrożenia, wynikającym z prowadzenia życia w konspiracji, stanie się ono jedną z głównych przyczyn podjęcia współpracy z rządem amerykańskim – szczegółów naturalnie nie chce zdradzać aby nie psuć nikomu przyjemności obcowania z lekturą.
Reasumując. Książka Jacka Barsky’ego „W głębokiej konspiracji” jest bez wątpienia publikacją wartą polecenia i to nie tylko miłośnikom historii najnowszej.
