Bardzo pouczająca i niezmiernie interesująca opowieść o wyprawie której podjęła się trójka bohaterów powieści Jerzego Sawickiego śladami bytności Zakonu Krzyżackiego na ziemiach polskich a w szczególności ziemi chełmiński, gdańskiej oraz dawnej Pomezani i Pogezani. Zwiedzamy naznaczone historią miasta (Grudziądz , Toruń, Sztum, Bytów, Brodnica, Chełmno,) pola bitew i wciąż mimo minionych wieków imponujące pozostałości ich dawnych warowni (Malbork, Kwidzyn, Gniew, Radzyń Chełmiński). Odkrywamy ślady dawnych pruskich plemion, poznajemy dzieje Wielkich Mistrzów i lokalnych komturów oraz służących zakonnikom dowódców wojsk najemnych, takich jak choćby niesławny Bernard Szymborski którego życiorys jest jednym z ważniejszych powieściowych wątków. Mimo iż sam jestem mieszkańcem Pomorza i urodziłem się w jednym z opisywanych przez autora miast (a historia była i jest jedną z moich pasji) udało mi się dowiedzieć z tej lektury wielu niezmiernie ciekawych i nieznanych mi wcześniej faktów, dotyczących zarówno historii tych ziemi, jej mieszkańców jak i działalności potężnego Zakonu Najświętszej Marii Panny. Wielokrotnie złapałem się na tym iż przyjeżdżając, bywa że dość często, przez opisywane w powieści okolice i miejsca, nie zdawałem sobie sprawy ( lub robiłem to w niewielkim stopni) z ich nierzadko burzliwej a czasem i bardzo dramatycznej wielowiekowej historii. Wiem już że książka Jerzego Sawickiego stanie się dla mnie, a może że nie tylko dla mnie, motorem nadrobienia tych informacyjnych i historiograficznych zaległości.
Ze względu na interesujący zakres tematyczny, niewątpliwe literacki talent i sprawnie prowadzoną narrację lekturę znakomicie się czyta. Autor nie przytłacza nas natłokiem dat, zdarzeń, postaci czy średniowiecznym nazewnictwem i terminologią. Łączy za to i przeplata historyczne fakty z legendami, mitami i różnymi regionalnymi ciekawostkami, barwnymi opisami miejsc oraz licznymi, czasami dość znacznie odbiegającymi od tematu, dygresjami.
Książka Jerzego Sawickiego „Śladami Krzyżaków” to nieźle pomyślana, inteligentna i poruszająca wyobraźnie opowieść tocząca się śladami naszej odległej przeszłości, którą warto pielęgnować, której warto się uczyć i odkrywać wciąż na nowo. Polecam!!!