Postać Mieszka I naszego pierwszego historycznego władcy i faktycznego twórcy polskiej państwowości (niczego oczywiście nie ujmując jago znakomitym przodkom: Siemowitowi, Lestkowi i Siemomysłowi) bez wątpienia jawi się w naszej historiografii jako osobowość nietuzinkowa, wybitna i obdarzona horyzontami daleko wykraczającymi poza czasy mu współczesne i własne dziedzictwo. Ginące w pomrokach dziejów czasowe ramy dotyczące jego panowania (oraz czasów je poprzedzających), wydarzeń, faktów czy losów poszczególnych postaci owocują tym że niestety nie znajdujemy pełnego ich odzwierciedlenia w tekstach źródłowych co daje możliwość rozmaitych nadinterpretacji i czasem zgoła fantastycznych hipotez i teorii.
Nie dzieje się tak jednak w przypadku Jerzego Strzelczyka i prezentowanej to książki zatytułowanej „Mieszko I”, będąca pierwsza odsłoną (bardzo udana zresztą) mającego ukazać się cyklu „Poczet Władców”, przybliżającego nam ważne a czasem wybitne postacie z areny naszych dziejów.
Autor w sposób niezwykle staranny, przemyślany i podparty gruntowną merytoryczną wiedzą kreśli nam obraz tego władcy na tle głębokiego historycznego rysu wczesnośredniowiecznej rzeczywistości w jej rożnych, niekiedy bardzo skomplikowanych, formach: politycznych, etnicznych, gospodarczych, religijnych, światopoglądowych, militarnych i wielu innych… Czyni to w oparciu o najnowsze osiągnięcia archeologiczne oraz wnikliwą analizę wszelkich dostępnych materiałów. Dotyczy to min: tekstów niemieckiego mnicha z klasztoru w Korbei Widukinda, biskupa marserburskiego Thietmara, zapisów żydowskiego podróżnika Ibrahima ibn Jakuba, tzw. Roczników Jordana – Gaudentego, kronik Galla Anonima i Jana Długosza. W oparcie o te (i inne) materiały oraz właściwą, rzeczową i odmitologizowaną ich interpretacje pokazuje nam autor fascynujący i zróżnicowany (chociażby plemiennie) świat naszych słowiańskich przodków, poszczególne etapy scalania i krystalizowania się państwowej jedności, niełatwe próby krzepnięcie narodowej tożsamości, szereg problemów natury zewnętrznej i wewnętrznej, czynniki które zdecydowały o przyjęciu chrześcijaństwa, ślub z czeską księżniczka Dobrawą i stopniowe z całą pewnością niełatwe procesy chrystianizacji. Poznamy kulisy politycznych decyzji Mieszka I na arenie międzynarodowej (stosunki z Cesarstwem,) tworzenie się zrębów długofalowej polityki związanej z ugruntowaniem swojej pozycji, ułożeniem stosunków z sąsiadami, zdławieniem zagrażających jego przywództwu rozmaitych ruchów odśrodkowych oraz ekspansją terytorialną, ekonomiczną i religijną.
Całość publikacji Jerzego Strzelczyka podana jest w niezwykle ciekawej, interesującej i pobudzającej wyobraźnie popularno-naukowej formie, skierowanej do szeroko grona czytelników w rożnym wieku i różnym poziomie historycznej wiedzy. Myślę iż spełni oczekiwania wszystkich miłośników naszej historii a zwłaszcza tych zakochanych we wciąż jeszcze skrywającej moc rozmaitych tajemnic tematyce wczesnośredniowiecznej. Z czystym sercem polecam, nie mogąc się doczekać kolejnych tomów.