Dynastia Piastowska, jak chyba żadna inna w naszej historii nie budzi tak wiele rozmaitych sporów, spekulacji, domniemań i kontrowersji, od wieków podnosząc ciśnienie i przyprawiając o ból głowy całe pokolenia historyków, archeologów i innych badaczy dziejów. Tonący we wczesnośredniowiecznych mrokach przedział czasowy oraz bardzo skromne, niekiedy tendencyjne lub trudno weryfikowalne źródle kronikarskie, sprzyjały temu, iż wokół przedstawicieli naszej pierwszej dynasty narosło tak wiele sekretowi, mitów i nierozwikłanych tajemnic.
Prezentowana tu książka Pani Krystyny Łukasiewicz zatytułowana „Państwo książąt z rodu Piastów. Kontrowersje-Mity-Zagadki (963-1102)”, wydana nakładem Novae Res, jest kolejną próbą sięgnięcia ku naszej odległej przeszłości i posiadanej przez nas wiedzy. Próba, dodajmy, bardzo udaną i to zarówno w kontekście typowo literackim (naprawdę bardzo dobrze się ją czyta) jak i faktograficznym. Autorka w oparciu o najnowsze ustalenia i osiągnięcie badawcze na sześciuset stronach swojej publikacji wiedzie nas poprzez chronologiczne przedstawione, wsparte szerokim kontekstem historycznym i realiami epoki, wydarzenia związane z życiem i działalnością naszych pierwszych władców. To prawdziwa kopalnia wiedzy dotyczącą tych najdawniejszych i wciąż najmniej znanych nam czasów. Oprócz typowo militarnych, politycznych i geopolitycznych zagadnień dotyczących tematu, opisuje szereg kwestii odnoszących się do spraw związanych ze zróżnicowaniem etnicznym oraz całym aspektem spraw dotyczących kultury, religii, gospodarki itd…
Autorka komentuje dotychczasowe ustalenia, stawia hipotezy, zręcznie operuje argumentacją, starając się przekonać nas do swoich własnych tez i wywodów. Oczywiście, w publikacji znajdą się zarówno te najbardziej znane mity i kontrowersje dotyczące tego okresu (słynny Dagome iudex, skreślony z kart historii Bolesław Zapomniany, rządy Bezpryma, reakcja pogańska, podłoże konfliktu Bolesław Śmiałego z biskupem krakowskim Stanisławem, okoliczności śmierci tego monarchy) oraz te znacznie mniej znane ogółowi czytelników (kulisy zamachu na Bolesław Chrobrego w Magneburgu 1002 roku, kastracja Mieszka II, tajemnicza śmierć powracającego z wygnania syna Bolesława Śmiałego i wiele, wiele innych)
Wspaniale odkurzona i opowiedziana, fascynująca historia o ludziach i czasach w których w walce o władzę, bogactwo, ziemie, zaszczyty, nie przebierano w środkach a bitewne pola, ukryte leśne rozstaje, przydrożne trakty, sale biesiadne i miłosne alkowy często wypełniały się krzykami mordowanych. Znakomita pozycja dla wszystkich pasjonatów historii dawnej i archeologii, oraz tych którzy pragną poznać tajemnice naszych przodków i naszych korzeni. W ich świetle, pewne wydarzenia i życiorysy ludzi zaczynają wyglądać zupełnie inaczej. Mimo sporego ciężaru gatunkowego, lektura jest naprawdę świetnie napisana, zaskakująca i zmuszająca niekiedy do przewartościowania dotychczas posiadanej wiedzy. Oparta na antropologii, historii, archeologii, językoznawstwie i wszelkich dostępnych nam obecnie formach badawczych zawiera dużą ilość faktów o których z pewnością nie usłyszymy na lekcjach historii. Duży ukłon w stronę Pani Krystyny Łukasiewicz.
