„Co w moich oczach nadaje osobom, z którymi się osobiście zetknąłem lub współpracowałem, cechy bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego? […] Na pierwszym miejscu umieszczam poświęcenie, patriotyzm i miłość ojczyzny, której się pragnie służyć duchem i ciałem”
Wydawnictwo PROHIBITA po raz kolejny ( i chwała mu za to) sięga po niezwykle znacząca i ważną w kontekście polityki historycznej twórczość Stefana Korbońskiego, oddając w nasze ręce pozycję zatytułowaną „Bohaterowie Państwa Podziemnego”
Tym jednak razem, nie mamy tu do czynienia z typowymi biografiami wybitnych przywódców i postaci polskiego podziemia niepodległościowego z okresu II wojny światowej, lecz zupełnie indywidualną i bardzo osobistą oceną tych osób przez samego autora, który stykał się z nimi z racji sprawowanych przez siebie rozmaitych funkcji.
Jak czytamy we wstępie, Stefan Korboński nie rości sobie bynajmniej prawa do pełnej dziejowej oceny ich postępowania, podejmowanych działań i motywów które im przyświecały, lecz przedstawia ich tak jak sam ich zapamiętał. W niektórych więc miejscach opinie i charakterystyki autora mogą być trochę rozbierzże od tych, które możemy spotkać w literaturze przedmiotu czy oficjalnych historycznych biogramach.
„W tym miejscu muszę podkreślić, że wchodzą w rachubę tylko moje osobiste przeżycia, kontakty, poglądy i oceny, nie posiłkowałem się w nich innymi opiniami, zwłaszcza historyków drugiej wojny i okupacji, których poniekąd wyręczam, pisząc wiele o kulisach i lżejszej stronie moich z bohaterami stosunków”
Dla nas odbiorców są one jednak cenne z dwóch zasadniczych powodów. Po pierwsze, w sposób obiektywny, trochę odmienny i nie obciążony naturalną, powojenną polityczno-historyczną spuścizną znacznie poszerzają nasz wiedzę dotyczącą codziennej rzeczywistości okupowanego kraju i jego walczącej stolicy. Po drugie, pozwalają nam niejako od środka (co szczególnie istotne, gdyż dotyczy człowieka decyzyjnego, ze szczytów naszej ówczesnej władzy), spojrzeć na struktury i funkcjonowanie Polskiego Państwa Podziemnego oraz ludzi którzy je tworzyli i nie bacząc na własne osobiste bezpieczeństwo stali niezachwianie na jego czele.
To również ważne, bo pochodzące z bardzo wiarygodne źródła, świadectwo dotyczące dość rzadko pojawiającego się w literaturze popularnonaukowej czy szkolnej obrazu odmiennych polityczno-wojskowych koncepcji występujących na szczytach polskich władz oraz ostrych wewnętrznych tarć (również personalnych) pomiędzy Rządem RP na Uchodźstwie (dotyczy to zwłaszcza gen. Władysława Sikorskiego i jego środowiska) a władzami w kraju. Myślę że jest to jeden z tych wątków, który skłoni niektórych czytelników do głębszego pochylenia się nad tą problematyką. Mnie skłonił…
Książka Stefana Korbońskiego „Bohaterowie Państwa Podziemnego” napisana jest charakterystycznym dla niego barwnym, przejrzystym i zrozumiałym dla czytelnika językiem wzbogaconym licznymi ciekawostkami, historyjkami, anegdotami, dygresjami i mało znanymi, przeciętnemu odbiorcy, wydarzeniami i faktami z tego dramatycznego dla naszej ojczyzny okresu, co powoduje iż przekazaną w treści wiedzę łatwiej jest nam przyswoić i zapamiętać.
Osobiście cieszę się niezmiernie iż pisarz obok wielkich i ogólnie znanych postaci polskich patriotów takich jak Maciej Rataj, Tomasz Arciszewski, Kazimierz Pużak, Stanisław Jankowski, gen Stefan Rowecki, gen. Leopold Okulicki, Jan Karski itd. przypomniał nam kilku mniej znanych rodaków i rodaczek, którzy z całą pewnością zasługuje na upamiętnienie i należne miejsce w narodowym panteonie: Leszek Raabe, Stanisław Dubois, Jerzy Lerski, Aniela Urbanowicz i wielu innych…
Książka naprawdę warta polecenia.
