„Czy cała historia Wielkiej Wojny Ojczyźnianej to kłamstwo?
Kolejna, bardzo dobrze napisana,  historyczna publikacja, pióra Marka Sołonina (polecam przy okazji  „Czerwiec 1941. Ostateczna diagnoza”) mierząca się z bardzo określonym, stereotypowym czy wręcz fałszywym sposobem przedstawienia burzliwych dziejów XX wieku.

Popularnego, powielanego wielokrotnie obrazu zdarzeń, który na dziesięciolecia ugruntował i ukierunkował (nie zawsze słusznie jak dziś już wiemy)  to jak postrzegamy zagadnienia historii najnowszej i jak edukowane są w jej duchu nasze dzieci.

Autor udowodnił już (i tak jest, również, przy tej lekturze) iż potrafi łamać konwenanse, obalać mity, odkłamywać wydarzenia i życiorysy ważnych dla określonego czasu postaci oraz  oddzielać prawdę od jawnych i skrytych manipulacji.

Nieustannie poszukuje, odkrywa, stawia śmiałe hipotezy i zręcznie operuje dostępną argumentacją,  próbując wszelkimi, możliwymi, sposobami dogrzebać się do prawdy, bardzo często, przemilczanej, niewygodnej  i nie mieszczącej się w oficjalnym kanonie nauki.
Tym razem w sposób bezceremonialny i bezprecedensowy rozprawia się z najważniejszym mitem Związku Radzieckiego (a dziś również putinowskiej Rosji) czyli tzw. Wielką Wojną Ojczyźnianą 1942-1945.

Dysponując ogromnym zasobem wiedzy, łącząc fakty i zjawiska, wspierając się bogatą,  archiwalną dokumentacją zawierającą, co bardzo ważne, najnowsze, odtajnione teczki z tego okresu,  pozwala nam spojrzeć  na ten straszny,  wojenny czas z odmiennej niż zwykliśmy dotychczas perspektywy, zarówno politycznej jak i militarnej. 

Dla mnie osobiście oprócz, naturalnie, samego ataku hitlerowskich Niemiec na ZSRR oraz rozgrywającego się i  zmieniającego teatru wojny,  najciekawszymi aspektami lektury (również z naszego,  polskiego, punktu widzenia) było kształtowanie się polityki Stalina w dobie kryzysu monachijskiego  i zaboru Czechosłowacji  przez nazistów  oraz  uwidoczniona w dokumentach obłuda i dwulicowość europejskich mocarstw, za którą już wkrótce przyjdzie im zapłacić ogromną cenę.

Autor przypomni również na łamach publikacji dwa niesłychanie ważne i  mało znane fakty z tego okresu. Pierwszy, to  toczące się niemal równolegle z negocjacjami, znanymi  później szeroko jako Pakt Ribbentrop-Mołotow  (23 sierpnia 1939 roku)  spotkania radziecko-angielsko- francuskie, dotyczące wspólnej polityki europejskiej w zmieniającej się koniunkturze politycznej na Starym Kontynencie.

Drugi, to kategoryczne ostrzeżenie (skierowane do polskiego rządu) przed wkroczeniem wojsk Rzeczypospolitej na sporne  z Czechami tereny w 1938 roku.W ksiązce pojawi się również wiele naprawde ciekawych informacji dotyczących planów  Józefa Stalina i biura politycznego KPZR odnoszących się do rozpoczęcia wojny z Niemcami, serią ataków wyprzedzających,  poprzedzonych odpowiednimi  grupami operacyjnymi i wywiadowczymi. Pojawia się też trochę alternatywnej historii i przewidywań, czym owe plany mogłyby się zakończyć dla Europy i Świata.

 Bez wątpienia książka  Marka Słonina zatytułowana „Jak Związek Radziecki wygrał wojnę” spodoba się wszystkim miłośnikom historii.

„Japończycy, Koreańczycy i Chińczycy nie tylko ze sobą sąsiadują, ale też należą do jednej wielkiej konfucjańskiej rodziny. W sferze kulturowej łączy ich bardzo wiele, a przyjazne stosunki mogą im przynieść mnóstwo korzyści. Dlaczego więc pałają do siebie taką nienawiścią?”.

Książka Michaela Bootha  jest bez wątpienia lekturą, która zwróci nam uwagą na wiele bardzo istotnych spraw i zagadnień (niekiedy dla nas zupełnie nowych, często ze względu na swoją specyfikę  wręcz niezrozumiałych)  związanych z kulturą, historią, religią, polityką, ideologią czy też  szeroko rozumianym życiem społecznych w Azji Wschodniej. Regionie,  który od wieków, przecież,  tak bardzo fascynuje i pociąga nas, Europejczyków. 

Autor  zabiera na w niesłychanie interesującą i pouczająca, zarazem, wyprawę do najważniejszych państw tej części globu: Japonii, Chin, Korei Południowej (z oczywistych powodów  do Korei Północnej nie udało mu się dostać-choć, naturalnie często pojawia się ona w lekturze) i Tajwanu. Wyprawę, która wiele wniesie do naszej dość powierzchownej, w gruncie rzeczy,  wiedzy o tym obszarze świata, kształtowanej najczęściej  przez telewizyjne serwisy informacyjne, medialne przekazy (mniej lub bardziej rzetelne), sieć  opiniotwórczych gazety, przemysł filmowy  oraz  bogatą i poczytną literaturę popularną. 

 Dziś, wprawdzie, w dobie szalonego przeskoku technologicznego i ogromnych możliwości rozwoju jakie daje  Internet coraz więcej dowiadujemy się o charakterystyce tych państw, nic jednak, nigdy,  nie zastąpi wiadomości czerpanych z pierwszej ręki.

I to jest właśnie największa zaleta tej książki i jej literacki  atut. 
Przemierzając Japonię, Chiny, Koreę Południową i Tajwan z iście dziennikarską dociekliwością Michael Booth pokazuje nam, uświadamia i tłumaczy co tak naprawdę legło u podstaw wrogości  tych państw oraz  podziałów, które mimo mijania kolejnych dekad, zmieniających się przywódców i rządów oraz następujących po sobie pokoleń  nadal  są tak bardzo trwałe, stając się źródłem napięć w regionie  i realnym zagrożeniem  destabilizacji utrwalonego po 1945 roku, światowego  ładu.

„Polityka historyczna jest w Azji Wschodniej najsilniejszą bronią masowego rażenia. Nie trzeba nowoczesnych rakiet, żeby trzymać się w szachu. Nienawiść do sąsiadów można włączać i wyłączać, jeżeli rządy tego potrzebują”.

 Co dziwne, dzieje się tak mimo powszechnej świadomości (również wśród polityków i  społeczeństw owych krajów) iż współpraca i zacieśnienie kontaktów międzypaństwowych, w różnych dziedzinach, przyniosłoby wszystkim niespotykaną i bardzo wymierną korzyść.  

Prezentowana tu książka to wspaniała, choć miejscami bardzo bolesna i trudna (a bywa że przerażająca  bo  naznaczona azjatyckim okrucieństwem) podróż przez miejsca i czasy, pełne, z jednej strony historycznych odniesień i  analogii, z drugiej,  współczesnego polityczno -ekonomicznego realizmu. Głęboko zakorzenionych  narodowych uprzedzeń i nowych ideologicznych nurtów, wspaniałej kultury, tradycji i sztuki zestawionych z okrutną tyranią, ideologicznym fanatyzmem, niepohamowaną ambicją elit władzy i zniewoleniem jednostki. Złowrogich cieni przeszłości,  które  nadał rezonują na życie społeczne i  uniemożliwiają wszelkie próby normalizacji stosunków między mieszkańcami tych krajów.

 Książka Michaela Bootha to jedna z tych  reporterskich publikacji, która warta jest zapamiętania.  Znacznie wpłynie na  naszą wiedzę dotyczącą Dalekiego Wschodu a  być może, choć trochę,  zmieni nasze postrzeganie państw tego regionu. Naprawdę polecam.