Bieszczady, bez wątpienia jeden z najciekawszych i najpiękniejszych zakątków naszego kraju, który niezmiennie urzeka nas pięknem krajobrazu, paletą barw, unikalną przyrodą oraz burzliwą i wciąż przepełnioną mgłą tajemnic, wielowiekową historią. I to właśnie tu, wkomponowany w zieleń okolicznych lasów stoi Arłamów -tajny rządowy ośrodek wypoczynkowy doby PRL-u, w którego zaciszu, przy dostatnio zastawionych  i suto zakrapianych stołach, najwyżsi dostojnicy komunistycznej nomenklatury oraz  przywódcy bratnich, socjalistycznych państw, spędzają czas na polowaniach, spotkaniach i tajnych naradach. Z perspektywy zbudowanego  na góralską modłę kompleksu, Bieszczady jawią się w powieści Henryka Nicponia zatytułowanej „Duchy Arłamowa” jako miejsce zupełnie niesamowite, niezwykle, nieodgadnione, pełne, niekiedy mrocznych i budzących zgrozę sekretów. Miejscem, w którym teraźniejszość przeplata się z przeszłością, świat realny z całkowicie nierealnym, ezoterycznym i  duchowym. Dużo tu mistycyzmu, symboliki i licznych odniesień do czasów dawnych. Autor zabiera nas w dość niezwykłą,  klimatyczną  podroż  przez czas i przestrzeń, (Bizancjum,  rewolucja francuska, dyktatura Stalina w Związku Radziecki czy ponure czasy polskiego komunizmu)  przywołując na powieści  doniosłe historyczne wydarzenia oraz postacie które odegrały w nich ważną role: Konstantyna Wielkiego, Justyniana, Eutropisza, Władysława Warneńczyka,  Tamerlana, Józefa Stalina, Edwarda Gierka, gen. Zygmunta Berlinga czy pułk. Kazimierza Doskoczyńskiego.

Owe niezbyt długie i z pozoru oderwane od siebie opowieści (szczególnie ciekawy wątek dotyczący przeszłości Bieszczad – dzieje dwójki braci będących przywódcami zbójeckich band) tak naprawdę zazębiają się, przeplatają  ze sobą i łączą,   tworząc niesłychanie zaskakującą , barwna opowieść o krętych  ścieżkach historii.  O żądzy władzy, politycznych ambicjach, rozgrywkach i intrygach, wspinaniu się na kolejne szczeble kariery, metodach i mechanizmach sprawowania władzy oraz samej jej istocie, która nie zmienia  się od starożytności  po czasy współczesne. Również  o jej  przedstawicielach którzy bez względu na epoki i czasy na są odbiciem i powieleniem tych samych.

Tak naprawdę, jest to na naszym  rodzimym gruncie publikacja  trochę nietypowa, choć przez to bardzo interesująca. Czuć w treści ogromną i nieskrywana fascynację autora  historią i kulturą cesarstwa bizantyjskiego,  choć zastawienie jej niewątpliwego  bogactwa i dziejowego dorobku,  z bądź co bądź siermiężnym przecież socjalizmem jest raczej dość nieoczekiwane…

Patrząc jednak na ogół i charakterystykę  globalnych historycznych procesów, które od wieków wpływają na kształt dawnego i obecnego nam świata, owo (dość rzadko pojawiające się w naszej literaturze)  już nie wydaje aż tak bardzo dziwne…

Książka Henryka Nicponia  „Duchy Arłamowa” to ciekawie skonstruowana  opowieść o ludziach wpisanych w swój czas, niezależnie od  epok, doktryn  politycznych, systemów czy wyborów, które stają się ich udziałem. Również o tym, że w myśl starego przysłowia „historia zawsze kołem się toczy…”

Takiej publikacji o legendarnym emisariuszu Janie Karskim jeszcze nie było i już nie będzie. Książka Waldemara Piaseckiego „Jan Karski. Jedno życie” już od 20 maja w księgarniach! Spotkania z autorem już 16 i 20 maja.

Polscy czytelnicy będą mieli niepowtarzalną okazję spotkać się z autorem tej niezwykłej książki, polskim dziennikarzem i pisarzem mieszkającym w Nowym Jorku, od 30 lat aktywnie uczestniczącym w polsko-żydowskich i żydowsko-chrześcijańskich wzajemnych relacjach i dialogu. W ostatnich latach życia Jana Karskiego był jego sekretarzem, koordynatorem działalności publicznej, a przede wszystkim przyjacielem. Jest współautorem dokumentu TVP „Moja misja” o Janie Karskim i autorem przekładu na „Story of a Secret State” („Tajne Państwo”) – wojennego bestsellera Jana Karskiego.

Z Waldemarem Piaseckim będzie można się spotkać:

• 16 maja o godz. 10.30, w ramach 6. Warszawskich Targów Książki na Stadionie Narodowym, sala PARYŻ C

https://www.facebook.com/events/794498447325096/

• 20 maja o godz. 18.00, w warszawskim salonie Empik Megastore Junior, ul. Marszałkowska 104,

https://www.facebook.com/events/1652918811603495/

Na oba spotkania serdecznie zapraszamy!

Napisana niemal przed czterdziestoma laty futurystyczna i obrazoburcza wizja świata którą wykreował  Jean Raspail  w swojej powieści zatytułowanej  „Obóz świętych”, dziś, dobrych kilka dekad później nabiera zupełni innego, nowego  wymiaru. Gwałtownie zachodzące procesy globalizacyjne (ze wszystkimi konsekwencja, które nieodłącznie im towarzyszą) oraz coraz poważniejsze problemy związane z masową emigracją, zwłaszcza tą nielegalną, do której rządy poszczególnych państw nie są zupełnie przygotowane, zaś sama Europa (jako taka), jej rozmaite struktury i instytucje nie posiadają odpowiednich instrumentów i środków  by temu zaradzić. Wszystko to powoduje  iż poruszana w lekturze tematyka (mimo oczywistych kontrastów i różnic) jest jak najbardziej aktualna…

 XXI wiek. Nękane głodem, biedą, epidemiami, strachem  i barakiem perspektyw, zmanipulowane i podburzone przez szalonego wizjonera ( jak pokazuje historia w takich warunkach zawsze trafiają się takie jednostki) rzesze mieszkańców Indii,  decydują się na masową emigracje  ku europejskim brzegom. Na statkach, stateczkach, barkach, starych łodziach, łódeczkach i wszelkim pływającym  sprzęcie, w skandalicznie ciężkich i uwłaczających człowieczeństwu warunkach, zmęczeni, sfrustrowani ale bardzo zdeterminowani ludzie za wszelka cena próbują dostać się do wybrzeży Francji. Ów, niemal mityczny,  ludzki potop, powoduje jednak tragedię rodzimych mieszkańców, zupełni nieprzygotowanych (polityczne, państwowo czy społecznie) na taką zupełnie niespodziewaną  ewentualność.

 „Rozległ się wielki huk na wybrzeżu, gdzieś miedzy Niceą a Saint-Tropez. Dziewięćdziesiąt dziewięć statków  wbiło się dziobami w przybrzeżne skały, a przebudzone dziecko-potwór wydało z siebie zwycięski krzyk.  Przez cały pierwszy dzień i i pierwszą część następnej nocy  na pokładach statków nic się nie działo, tylko las ludzkich rąk  kołysał się miarowo , jak na jednostajnie wiejącym wietrze , wypychając do wody  zmarłych , których fale wyrzucały na brzeg”.

 Mimo, iż sytuacja wymyślona przez francuskiego pisarza  jest naturalnie literacką fikcją, to już same opisy  pełnych dramatyzmu, masowych morskich eskapad, które stają się udziałem np. uchodźców z Afryki Północnej, próbujących przedostać się przez Morze Śródziemna do Włoch czy Hiszpanii. Sama powieściowa historia i określający ją ciąg rozgrywających się na jej kartach  zdarzeń  są jedynie punktem wyjścia  do rozważań nad kondycją współczesnej Europy, jej chrześcijańskiego odbicia i charakteru, skuteczności prowadzonej polityki ( również emigracyjnej) i pewnej wizji tego w jakim kierunku powinna ona kierować się w bliższej i dalszej przyszłości.  To niezbyt budujący obraz państw i społeczeństw  wpisanych w kształtowane przez media kanony  poprawności politycznej i  wielokulturowości,  które osiadły  pułapie względniej stabilizacji, złudnego bezpieczeństwa, stagnacji, wygodnictwa,  asekuranctwa, bierności i nie zdolnych do zmian w sferze myśli i.  W owym kontekście pada tu szereg pytań i opinii natury moralnej, etycznej, światopoglądowej, etnicznej,  kulturowej, religijnej, politycznej  i ogólnoludzkiej do których każdy z nas  ustosunkować się musi już osobiście. Wydaje się jednak, że są to kwestie na które nie ma  prostych czy uniwersalnych odpowiedzi.

 Pomijając całą podnoszoną głośno  polityczną nieprawność, frazeologię  i wszelkie  skrajności w  ludzkich poglądach i  postawach (z którymi, oczywiście, możemy  zgadzać się, identyfikować  lub nie) musimy uświadomić sobie iż problem masowej emigracji zalewającej kraje europejskie, trudna asymilacja tych społeczności  i ogrom pomocy jaka jest im potrzebna z naszej strony, na rożnych, nie tylko ekonomicznych polach  sam nie zniknie i wcześniej czy później wszyscy  staniemy przed tym realnym problemem. Warto więc przy okazji lektury „Obozu świętych”, jakkolwiek byśmy jej nie oceniali  pochylić się nad tym ważnym i jakże  aktualnym tematem naszych czasów.

 „Gdyby  osądzić Honecera wyłącznie po pozorach, to bardzo łatwo można by go nie docenić…”

Przeciętnemu Polakowi Erich Honecker kojarzy się z człowiekiem  poprzedniej epoki, poprzedniego systemu, twardogłowym i nieprzejednanym przywódcą Niemieckiej Republiki Demokratycznej, który przyczynił się do budowy Muru Berlińskiego  oraz  nie wahał się strzelać do swoich rodaków  próbujących przedostać się na Zachód. Z  komunistycznym politykiem, który w myśl „doktryny Breżniewa” domagał się zbrojnej interwencji w Polsce i do końca ( pomimo zmian zachodzących w Europie i Świecie) kurczowo trzymał się władzy a zagrożony aresztowaniem i  procesem uciekł i schronił się w Moskwie.

 Nakładem Wydawnictwa Publikat ukazała się właśnie  pierwsza w naszym kraju jego polityczna biografia (ogromny plus za okładkę), która w  bardzo skondensowany  sposób przybliża nam jego sylwetkę  na tle rożnych historyczno-politycznych związków oraz przeobrażeń , które stały się udziałem  Europy w  dwudziestym wieku. Szczególnie dotyczy to okresu II wojny światowej i wydarzeń które rozegrały się bezpośrednio po niej. Stał się bez wątpienia postacią,  która przez wiele lat  współdecydowała a później po przejęciu steru władzy decydowała o kursie jaki obierze państwo niemieckie i aktywnie uczestniczyła w ważnych  dziejowych wydarzeniach rozgrywających się na arenie międzynarodowej .

 Autor przybliża nam jego życie i polityczna działalność  od lat najmłodszych, rodzinnych, poprzez   pierwsze zachłyśnięcie się ideologia komunistyczną  i aktywne zaangażowanie się  w  działalność organizacjach młodzieżowych tego nurtu zakończone  pobytem w ZSRR w latach 1929-1931   Aresztowanie, proces i trudne lata spędzone w hitlerowskim więzieniu ( odsiedział prawie dziesięcioletni wyrok), wyzwolenie przez Armie Czerwoną  i mozolne wspinanie się po kolejnych szczeblach partyjnej kariery, aż po osiągnięte z trudem ( niezwykle interesujący i mało znany opis walki o władze w strukturach partyjnych elit  oraz konfrontację z  Walterem Ulbrichtem) stanowiska I sekretarza  Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności i lata niepodzielnej władzy 1971-1989. 

„Przez osiemnaście lat rządził drugim niemieckim państwie  i odcisną na nim swoje piętno. […] A przy tym rządził coraz bardziej autokratycznie i nawet pozbawił realnej władzy  Biuro Polityczne. Przez dziesięciolecia niemal nikt z rządu NRD i z biura politycznego SED nie odważył się mu sprzeciwić”

Ciekawie zobrazowany jest jego stosunek do komunistycznej ideologii (kreował się na wielkiego teoretyka i znawcę marksizmu -leninizmu)  i obowiązujących jej dogmatów oraz to jak na różnych etapach jego działalność układały się  stosunki z Wielkim Bratam, oraz przedstawicielami krajów tzw. demokracji ludowej.

„Erich mówię ci to otwarcie [L.Breżniew-JN]: nie zapomnij nigdy, że NRD bez nas – bez związku radzieckiego, jego siły i władzy-nie ma prawa istnieć. Bez nas nie ma NRD”

 Mimo iż jest to biografia zdecydowanie polityczna, nie zabraknie w niej również aspektów  bardzo osobistych i zupełnie prywatnych, skrzętnie skrywanych przez ogółem społeczeństwa, które miejscami zupełnie nie licują  z medialnym i propagandowym wizerunkiem skromnego i ciężko zapracowanego socjalistycznego działacza i przywódcy.

 Książka Jana N. Lorenzena z  całą pewnością zainteresuje tych wszystkich którym nie obce są polityczne  meandry XX wiecznej europejskiej historii. Historii,  której  Erich  Honecker, chcemy tego czy nie, przez długie lata był integralną częścią.